Menu +

Op deze plaats sprak Karl Marx voor het laatst in het openbaar

Het pand Sarphatistraat 8 is een statig gebouw aan de Sarphatistraat

Hier stond eertijds het lokaal “Dalrust”. De befaamde dansgelegenheid “Lokaal Dalrust” inclusief bijbehorende woningen werd afgebroken in 1875/1876. In de jaren daarna werd een tweetal panden neergezet. In de loop der jaren trok Ancient Order of Foresters (AOF) daarin. Zij was de in 1880 opgerichte Nederlandse tak van Foresters Friendly Society. In oktober 1926 kochten zij de panden aan Op 12 oktober 1936 kondigde de stichting aan dat de panden werden afgebroken en dat er een nieuw gebouw zou komen. Het nieuwe gebouw kreeg de naam Forestershuis.  In de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw door de Duitsers zwaar beschadigd. Herstel duurde tot 1952. In 1979 verliet de orde het gebouw. In 2015 is het Mentrum er gevestigd.

Marx en de Internationale

Op 8 september 1872 kwam Karl Marx (1818-1883) naar Amsterdam. Hij zou uiteindelijk in lokaal Dalrust, op de plaats waar het voormalige Foresterhuis staat, een toespraak houden. Hij had daarvoor in Den Haag het congres van de Internationale Arbeidersassociatie bezocht. Het zou meteen zijn laatste toespraak in het openbaar zijn. Hij sukkelde met zijn gezondheid, en enige tijd na de bijeenkomst legde hij al zijn functies in de Internationale neer en ging de internationale samenwerking ter ziele.

Politieonderzoek

Op zondag 8 september deed een politieman verslag van de aankomst van een trein uit Den Haag met ‘een dertigtal afgevaardigden van de Internationale, die aan het station door een twintigtal personen zijn opgewacht, en langs de Haarlemmerdijk de stad zijn ingegaan loopende niet in optocht maar bij gedeelten.’ Een andere agent meldde een aanplakbiljet op de Botermarkt dat de bijeenkomst van de Internationale in lokaal Dalrust aankondigde.

Bijeenkomst

De Bijeenkomst in Dalrust werd bijgewoond door 100 tot 150 mensen. Volgens een politieverslag  betoogden allen hetzelfde doel namelijk: Verheffing van den werkman, vernietiging van Kapitaal, aanmaning tot zamenwerking om daartoe te geraken.’ Op het laatst werden wat liederen gezongen, waarna men weer uiteen ging. Zie hier voor een uitgebreider verslag van de bijeenkomst en de achtergronden van de tegenstellingen tussen aanhangers van Marx en van Bakoenin.

Bekijk het telegram in de Archiefbank

Telegram over het bezoek van Karl Marx aan Amsterdam uit het archief van de Gemeentepolitie, 1872

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.